Türk Romanında Kentsel Mekânlar ve Toplumsal Değişme İlişkisine Kısa Bir Bakış

Author/s:

Year: 2019 Vol: 1 Number: 2

Abstract

Roman ve kent ilişkisi, romanın ağırlıklı bir şekilde kentsel hayata ilgi duymasından dolayı hayli derindir. Romanın doğuşunda kent hayatının ve kentsel toplumsal süreçlerin etkili olduğu görüşü yaygındır. Bireysellik, burjuvazi, modernite, kentleşme, modernleşme kavramları yeni bir edebi tür olarak romanın doğuşuyla birlikte farklı bir bağlamda zikredilir. Dolayısıyla romandan söz etmek bir anlamda kentten ve kent ilişkilerinden bahsetmek demektir. Kent, romanın bitmez tükenmez bir kaynağıdır. Kentsel mekânı ve kent insanının tüm hâllerini ayrıntılı bir şekilde anlatan roman dünyası, kentin sosyolojik analizine dönük bir işlevi de yerine getirmektedir. Kentteki hayatları anlatan roman, toplumsal yapının ve toplumsal değişmenin değişik yönlerini ve yönelimlerini açığa çıkaran temel bir kaynak hâline gelmektedir. Bu anlamda roman okumanın toplumsal hayata tanıklık etmek olduğu söylenebilir. Toplumsal hayatın bir başka tanıklığı olan sosyoloji, roman dünyasında öne çıkan hayatlardan kimi örnekler alıp analizini güçlendirebilir. Dolayısıyla önündeki devasa kaynağı toplum çözümlemesinde kullanabilir.

Keywords
modernleşme, edebiyat sosyolojisi, roman kent, Türk romanı, kent kültürü