Toplumsal Değişim Temelinde Engelliliğin Sinemadaki Temsili: “Kambur” ve “Mucize 2: Aşk” Filmleri Örneği

Author/s: Özlem ŞAKAR

Year: 2023 Vol: 5 Number: 2

Abstract

Toplumsal değişim; toplumsal hayat içerisinde sosyo-ekonomik-kültürel-politik yapıda meydana gelen değişimlerdir. Toplumda yaşanan değişimlerden tüm bireyler olumlu ya da olumsuz yönde etkilendiği gibi toplumsal yapının sanatsal aktarım biçimi olan sinemalarda bu değişimden etkilenmektedir. O halde sinemanın toplumun içinde bulunduğu koşullara göre biçimlendiğini söylemek mümkündür. Toplumda diğer bireylerle birlikte kendini gerçekleştirmeye çalışan engelli bireylere yönelik tutum ve davranışlar sinema filmlerinde canlandırılan karakterlere de yansıtılmaktadır. Bu doğrultuda araştırmanın amacı toplumsal değişim temelinde farklı dönemlerde çekilen filmlerde engelli bireylerin nasıl temsil edildiğini incelemek, geçmiş dönemdeki ve günümüzdeki engellilik algısını karşılaştırıp ortaya koymaktır. Bu araştırma nitel araştırma yöntemiyle şekillendirilmiştir. Amaçlı örnekleme türüne bağlı kalınarak “Mucize 2: Aşk” ve “Kambur” filmleri örneklem grubuna dahil edilmiştir. Araştırmanın verilerine doküman incelemesi türlerinden biri olan filmler analiz edilerek ulaşılmıştır. Analiz sürecinde nitel içerik analizi tekniği göz önünde bulundurulmuştur. Kambur filminin genelinde engellilik olumsuz tutum ve davranışlara maruz kalmaya sebep olan bir durum olarak gösterilmesine rağmen Mucize 2: Aşk filminin genelinde engellilik olumsuz olarak tasavvur edilmemiştir. Aksine engelli bireyin toplumsal hayata dahil olması gereken kişi olarak gösterildiği saptanmıştır. Analizden sonra biyo-psiko-sosyal bir varlık olan insanı odağına alan sosyal hizmetin bütüncül bakış açısıyla çözüm önerileri geliştirilmiştir.