Aileyi Yeniden Tanımlamak: Değişimler ve Süreklilikler

Author/s: Mehmet Fatih Güloğlu

Year: 2019 Vol: 1 Number: 1

Abstract

Aile, sosyoloji literatüründe uzunca bir süre yapısal işlevselci bakış açısıyla ele alınmıştır. Bu bağlamda aile toplumun mikro hali olarak görülmüş ve toplumsal bütünleşmedeki işlevi ortaya konmaya çalışılmıştır. Fakat aile, yakın tarihte hızlı bir dönüşümden geçmiştir. Dolayısıyla aileyi inceleyen teorik yaklaşımlarında revize edilmesi bir zorunluluk haline gelmiştir. Makale, hâlihazırdaki aile tanımlarının mevcut aile ilişkilerini göstermede yetersiz kaldıklarını iddia etmiştir. Bu iddia ülkemiz özelinde gündeme getirilmiştir. Başka bir deyişle mevcut aile örgütlenmesi düşünüldüğünde aile tanımlamalarının tam olarak gerçekliği yansıtmamaktadır. Bu iddia Ricoeur’ün hermeneutik yöntemi ve sembolik etkileşimciliğin birlikte kullanılmasıyla kanıtlanmıştır. Bir yandan literatürdeki aile tanımlamaları analitik düşünme kısmında gündeme getirilerek bütünsel bir aile tanımına ulaşabilmek için eksiklikleri tartışmaya açılmıştır. Mevcut aile tanımlarının yetersizlikleri TÜİK ve farklı çalışmalardan elde edilen hem nicel hem de nitel verilerin ışığında açık bir şekilde ortaya konulmuştur. Nitekim hane yapısının farklılaşması, aile örgütlenmesinin daimi bir birliktelikten kesikliklerin ve kopuşların olabileceğini gösteren veriler ailenin işlevsel bir tanımını geçersiz kıldığını göstermektedir. Diyalektik düşünme kısımda ise, 22 baba ile yapılan nitel görüşmenin verileri sembolik etkileşimci yaklaşımla yorumlanarak bütünsel bir aile tanımına ulaşılmıştır. Böylece ülkemizde ailenin nasıl bir toplumsal dönüşümden geçtiği gösterilerek serimlenmiştir. Böylece ailenin günümüz dünyasındaki geçerli anlamı gün yüzüne çıkarılabilmiştir. Dolayısıyla literatürde aile üzerine yapılacak olan tartışmalara farklı bir boyut getirilmiştir. Sonuç olarak mevcut aile tanımlarının yetersiz olduğu ve yaşanan toplumsal dönüşüm sonucunda ailenin almış olduğu yeni formların bir dağılma ya da yok oluş süreci olarak değerlendirilmesinin hatalı olduğu gösterilmiştir. Böylece yeni bir aile tanımlaması elde edilmiş olup bu tanımlama ile aile üyelerinin mevcut dönüşüm sürecinde yeni çıkar alanları üreterek ve bir sermaye akışının sürekliliği açık bir şekilde ortaya konmuştur.

Keywords
aile örgütlenmesi, ailenin dönüşümü, hermeneutik, ilişki uzamı ve eklemlenme