Türk Modernleşmesine ve Toplum Yapısına Eleştirel Bir Bakış: İdris Küçükömer

Author/s: Mehmet Güven Avcı

Year: 2019 Vol: 1 Number: 2

Abstract

İdris Küçükömer, Türkiye’de toplumsal ve siyasal hayat ile birlikte düşünsel hayatta da önemli bir hareketlilik yaşandığı 1960 sonrası dönemde önemli bir entelektüel olarak karşımıza çıkmaktadır. Dönemin birçok aydını gibi bürokrasi ve ordu merkezli bir toplumsal değişimi savunan ve ordu içerisindeki oluşumlarla ilişkiyi önemseyen Küçükömer, 1960’ların ikinci yarısından itibaren cuntacı anlayışı terk ederek sivil toplum kavramını merkeze almıştır. Batılı anlamda bir sivil toplumun bizim toplumsal yapımız içerisinde neden olmadığı sorusu ile başlayan bu arayış, Küçükömer’in toplumsal ve siyasal tarihimizi bu kavram merkezinde tekrar ele almasına ve incelemesine yol açmıştır. Küçükömer’in bu girişimi bir taraftan da bürokrasi merkezli modernleşme sürecimize eleştirel bir bakış niteliği taşımaktadır. Bu çalışma, İdris Küçükömer’in modernleşme sürecimize ilişkin görüşlerini inceleme çabasındadır. İdris Küçükömer, Türk modernleşmesi ve toplum yapısı üzerine yapılacak tartışmalarda konuya sivil toplum üzerinden yaklaşması bakımından önemli bir kaynaktır. Türkiye’de sivil toplumun olmayışının, sınıf meselelerinin ortaya çıkmayışının nedenlerini araştırmış ve bu konuda tarihimize oldukça önemli sorular yöneltmiştir. Modernleşme ve toplumsal değişim sürecimizin batıcı ve bürokratik yapısına özellikle sol düşünce içerisinden gelen bu eleştiri günümüzdeki birçok tartışmanın habercisi niteliğindedir.

Keywords
modernleşme, değişim, bürokrasi, ordu, sivil toplum